Chuyên gia tài chính Nguyễn Đức Trung cho rằng lãi suất tiền gửi tiết kiệm liên tục hạ nhưng vẫn thực dương bởi lạm phát hiện ở mức thấp. Do đó, không thể so sánh với giai đoạn các ngân hàng huy động tới 12-14% một năm.
Kể từ tháng 8/2011, trần lãi suất tiền gửi tiết kiệm đã qua 6 lần điều chỉnh, từ 14% nay còn 7,5% một năm. Viện phó Viện Nghiên cứu khoa học ngân hàng - Học viện Ngân hàng - Nguyễn Đức Trung đã trao đổi về những lo ngại của người gửi tiền khi lãi suất tiền gửi tiết kiệm vẫn có xu hướng giảm.
* Theo ông tại sao trần lãi suất huy động lại có thể giảm nhanh với mức giảm nhiều trong thời gian qua như vậy?
- Khi trần lãi suất huy động giảm liên tục là tín hiệu cho thấy nền kinh tế đang có xu hướng giảm lãi suất để thúc đẩy phát triển kinh tế, trong trường hợp này là tạo điều kiện cho các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận vốn.
Tiến sĩ Nguyễn Đức Trung khuyên người dân gửi tiền và đầu tư các khoản kỳ hạn trung và dài hạn khi lãi suất có xu hướng giảm. Ảnh: T.L.
* Nhưng ông thấy sao khi nhiều người gửi tiền cảm thấy bị thiệt thòi vì lãi suất tiền gửi tiết kiệm liên tục giảm? Cách đây một năm họ vẫn có thể hưởng lãi suất 12-14% nhưng nay chỉ 7,5%.
- Thực tế là lãi suất tiền gửi tiết kiệm hạ liên tục nhưng người dân vẫn gửi tiền vào ngân hàng. Người gửi tiền phải chấp nhận được mức lãi suất này thì lượng tiền huy động của các ngân hàng mới tăng chứ. Khi điều hành lãi suất, Ngân hàng Nhà nước phải hướng tới cả 2 quyền lợi của doanh nghiệp và người gửi tiền và tôi thấy lãi suất giảm như vừa qua vẫn đủ đảm bảo cả 2 yếu tố.
Theo đánh giá của giới chuyên gia, lãi suất tiền gửi tiết kiệm như hiện nay là vẫn cao
Lãi suất tiền gửi tiết kiệm trước đây có thể là 12%, 14% - rất cao nhưng đó chỉ là lãi suất danh nghĩa. Lãi suất thực mà người dân được hưởng phải trừ đi lạm phát trên 10% sẽ không cao như thế. Do đó, lãi suất 7,5% hiện nay tôi thấy vẫn đảm bảo cao hơn khá nhiều so với mức lạm phát dự kiến.
* Vậy theo ông lãi suất tiền gửi tiết kiệm có thể giảm thêm nữa không?
- Nếu lạm phát năm nay là 6,97% hoặc 6,6% thì lãi suất huy động còn dư địa về 7% một năm và ở mức này thì người gửi tiền có thể chấp nhận được. Còn nếu kịch bản kinh tế xấu hơn và lạm phát là 6% thì lãi suất có thể hạ tiếp.
* Rất nhiều người dân có một chút tiền nhàn rỗi đang bối rối chọn kênh đầu tư khi lãi suất tiền gửi tiết kiệm liên tục hạ như thời gian qua. Ông có lời khuyên nào cho họ lúc này?
- Trong chiến lược đầu tư, khi lãi suất có xu hướng tăng, bạn chỉ nên gửi tiền và đầu tư các khoản kỳ hạn ngắn. Khi lãi suất có xu hướng giảm thì nên gửi tiền vào các khoản đầu tư trung và dài hạn. Không chỉ người dân mà ngay cả các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại cũng làm thế. Hơn nữa, trong bối cảnh các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản rủi ro thì gửi tiền và hưởng lãi suất 7,5% tôi cho là có lợi nhất.
* Lãi suất tiền gửi tiết kiệm cứ giảm liên tục nhưng tăng trưởng tín dụng vẫn chưa cải thiện. Có ý kiến cho rằng điều này hiện sự loay hoay của Ngân hàng Nhà nước khi dùng công cụ lãi suất để "kích" tín dụng?
- Cần phải hiểu rõ về cầu thực của tín dụng. Do cầu thực thấp nên việc tăng trưởng tín dụng đương nhiên phải phù hợp với cầu và không thể bắt ngân hàng cho vay ào ạt. Trên lý thuyết ngân hàng chỉ cho vay người có đủ điều kiện, sức khỏe tốt.
Khảo sát các doanh nghiệp, chúng tôi thấy bản thân họ không muốn vay vốn và chính họ chỉ ra rằng, việc giải quyết hàng tồn kho mới là yếu tố ảnh hưởng chủ yếu đến kết quả kinh doanh. Còn những người kêu ca về lãi suất cao là nhóm các doanh nghiệp quá yếu kém. Nghiên cứu 479 doanh nghiệp sản xuất niêm yết trên sàn chứng khoán (loại bỏ bất động sản, bảo hiểm, ngân hàng) cho thấy 70% doanh nghiệp sẵn sàng sống tốt nếu lãi suất vẫn là 12-15%. Rõ ràng, tăng trưởng tín dụng kém nhạy cảm với lãi suất. Các doanh nghiệp nếu tốt thì vẫn có thể vay vốn và phát triển được. Nhưng câu chuyện ở đây là số này không có nhiều trong nền kinh tế.
* Như ông nói hàng tồn kho mới là vấn đề vậy thì giảm lãi suất cũng không có ý nghĩa nhiều với doanh nghiệp. Vậy theo ông những đợt hạ lãi suất tiền gửi tiết kiệm vừa qua đã có ích gì cho doanh nghiệp chưa?
- Theo tôi, những trường hợp doanh nghiệp đã quá yếu kém, làm ăn thua lỗ chộp giật thì nên bị loại bỏ cuộc chơi. Rất nhiều doanh nghiệp khó khăn là do trước đây họ đã ăn theo thời kỳ bất động sản, chứng khoán và nay chết là việc bình thường và không thể cứu được. Giống như một người đã bị thương rất trầm trọng rồi, máu chảy khắp nơi và không thể cầm máu. Nếu cứ tiếp máu thì họ vẫn chết hoặc sống thực vậy. Vậy có nên cứu không hay chỉ cứu những người bị thương nhẹ để họ phục hồi và kéo những người khác dậy. Tôi nghĩ việc giảm lãi suất tiền gửi tiết kiệm vừa qua đã rất có ích và phục vụ cho đối tượng này.
Thanh Thanh Lan
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét